Η άσκηση έχει ισχυρή επίδραση στο μεταβολισμό και η προσαρμογή του σώματος στις αλλαγές που προκαλούνται από την άσκηση είναι θεμελιώδους σημασίας για να είναι σε θέση να παρέχει την ενέργεια που απαιτείται για τη συστολή των μυών και τις φυσιολογικές λειτουργίες των ζωτικών ιστών.
Τι είναι ο βασικός μεταβολισμός;
Ο ΒΜ ρυθμός είναι το σύνολο της ενέργειας, θερμίδες δηλαδή, που χρειαζόμαστε σε κατάσταση ηρεμίας για ένα 24ωρο ώστε να εκτελέσουμε βασικές λειτουργίες όπως αναπνοή, χτύπος της καρδιάς, κυκλοφορία του αίματος, διάφορες κυτταρικές λειτουργίες, τη διατήρηση θερμοκρασίας σώματος, ορμονολογικές ρυθμίσεις. Ο βασικός μεταβολισμός διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και επηρεάζεται από παράγοντες όπως: ηλικία, ορμόνες, φυσική δραστηριότητα, θερμοκρασία του περιβάλλοντος, κληρονομικότητα, επιφάνεια του σώματος, μυϊκή μάζα. Ακόμη αντιπροσωπεύει το 75% των ημερήσιων θερμιδικών μας αναγκών.
Συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας, του ύψους, του βάρους και της φυσικής δραστηριότητας, προκύπτει η εκτιμώμενη ενεργειακή κατανάλωση, δηλαδή ο αριθμός των θερμίδων που χρειαζόμαστε ημερησίως με βάση τους παραπάνω παράγοντες.
Όσο πιο υψηλός είναι ο μεταβολισμός σας, τόσο πιο πολλές θερμίδες μπορείτε να προσλαμβάνετε χωρίς να παίρνετε βάρος.
Ακόμη, ορμονολογικοί παράγοντες σε καταστάσεις όπως ο υποθυρεοειδισμός και το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο, επιβραδύνουν τον βασικό μεταβολικό ρυθμό.
Όσο μεγαλώνουμε συνεπώς επέρχεται μια φυσιολογική μείωση λόγω των παραπάνω αλλαγών και ειδικά στις γυναίκες μετά τα 50 έτη έχουμε «ραγδαία» πτώση του ΒΜ λόγω διαφόρων ορμονολογικών αλλαγών. Συνεπώς, παρατηρείται πρόσληψη βάρους ενώ δεν έχουν αλλάξει τίποτα στην καθημερινότητά τους, και δυσκολία στην απώλεια αυτών των περιττών κιλών.
Σύμφωνα με σύγχρονες μελέτες, ο υψηλός μεταβολισμός δεν ενεργοποιείται τόσο με το τρέξιμο όσο με τις ασκήσεις δύναμης. Η προπόνηση δύναμης μέτριας έντασης (διάρκεια 20 λεπτών) με συχνότητα 2-4 φορές την εβομάδα αποτελεί ιδανικό πρόγραμμα για υψηλό μεταβολισμό.
Μπελαγιάννης Νικηφόρος Καθηγητής Φυσικής Αγωγής, Msc. Kinesiolgy
